Angsten bij peuters en kleuters

Wanneer Vince enkele dagen geleden voor de eerste keer aangaf dat hij écht bang was wist ik hoe laat het was: angsten bij peuters en kleuters komen nl. voor wanneer ze meer en meer gaan fantaseren. Wij zitten nu midden in deze fase.

Vince is bang

Angsten bij peuters en kleuters komt vaak voor. Gaan slapen is nooit een probleem geweest, behalve in zijn ontwikkelingssprongen. Maar nooit was er sprake van angst. Tot enkele dagen geleden dat Vince zei dat de kussens uit de zetel weg moesten. Samen heeft hij ze met papa weggedaan en als ze er weer liggen dan moeten ze weg. Hij is bang. Zijn ze weg, dan gaat hij liggen en slaapt hij wel. Ook is hij bang van “buiten” of wanneer de wasmachine draait.  Toen begon ik te beseffen dat Vince in die fase beland is. Ik had het kunnen bedenken wat ook zijn fantasie is erop vooruit gegaan…

lees ook: Mijn kind heeft nachtangsten of night terrors

Fantasie versus de werkelijkheid

Angsten bij peuters en kleuters beginnen rond de leeftijd van 2 à 3 jaar. Dit komt omdat ze de werkelijkheid nog niet kunnen onderscheiden van de fantasie. Dat kan zorgen voor allerlei angsten, grote en kleine. Vaak ook ‘s nachts als het donker is en als ze contouren zien van allerlei spullen. Zo verandert die lieve knuffel of poster al snel in een groot monster. Angst is eigenlijk functioneel: het zorgt ervoor dat je voorzichtig bent. We weten allemaal wat ons lichaam met ons doet als we bang zijn, maar voor een kind is dit zeker zo akelig.

Verschillende oorzaken van angst

Angst voor dingen van buitenaf

Je kindje leert gaandeweg dat hij kan drukken op een knopje om zijn tandenborstel aan te zetten of om de TV af te zetten. Hij weet ook dat hij op een stoel kan gaan zitten of gaan staan om ergens aan te kunnen. Die dingen kan hij verklaren. Maar het kan goed zijn dat hij bang wordt van onverklaarbare dingen zoals regen, onweer, bliksem, druk verkeer enz…  Het is moeilijk om dan aan je peuter uit te leggen dat hij niet bang hoeft te zijn maar het beste is toch om hem te proberen een uitleg te geven. Hoe meer je dit doet, hoe meer hij de dingen zal gaan herkennen de volgende keren en in plaats van bang te zijn zal schrikken van luid geluid.

Angst door een traumatische ervaring

Soms kunnen angsten ook ontstaan door een nare ervaring. Zo had mijn petekind vorig jaar een akelige wespennest gekregen en is hij nu nog steed bang voor wespen. Ik ben vroeger gebeten door een hond en zal nu eens zo voorzichtig zijn bij grote honden. Het is makkelijk te zeggen dat niet alle honden bijten en dat er wespen blijven bestaan kan je ook niet ontkennen. Het enige dat je kan doen is zijn angst benoemen en zeggen dat je het begrijpt. Bied troost en bescherming.

Angst door magische fantasie

Peuters kunnen echt veel fantasie hebben. Maar soms kan die fantasie ook uitmonden in moeilijke nachten. Zo kunnen ze ervan overtuigd zijn dat er een monster in de kast zit of een heks onder het bed zit. De magische fantasie kan dan overweldigend zijn. Ze kunnen immers geen onderscheid maken tussen fantasie en werkelijkheid. Vertel zeker geen griezelige verhalen voor het slapen gaan. Het beste wat je hierbij kan doen is meegaan in de fantasie en de monsters en spoken verjagen. Jaag ze eventueel samen weg.  Zo vond Vince plots de kussens op de zetel beangstigend. We vroegen hem of we ze weg moesten doen en hij zei ja. Zo hebben we ze samen weggedaan. Ook laten we nu de gordijnen een beetje open zodat het niet helemaal donker is in de kamer. Een nachtlampje kan ook helpen maar kan ook schaduwen op de muren vormen. Daarom is het ook aan te raden geen te drukke prints te gebruiken in de kinderkamer.

Verlatings- of scheidingsangst

Er komen periodes dat je kind gaat huilen als je hem afzet bij de kribbe of onthaalmoeder. Blijf geen uren staan troosten maar benoem wat jij gaat doen: “mama gaat werken en jij mag lekker spelen met je vriendjes. Mama komt straks weer terug. ” Dit gaat over. Meestal ben jij diegene die er nog steeds mee in zijn hoofd zit en zit je peuter al flink te spelen met de andere kindjes.

Tips bij angsten bij peuters en kleuters

✼ Leg uit aan je peuter waarom iets gebeurd ;
✼ Laat hem vertellen wat hem bang maakt ;
✼ Volg zijn fantasie en speel mee ;
✼ Bevestigen en niet ontkennen ;
✼ veiligheid bieden door jezelf, een knuffel of een lampje bvb.
✼ Geloof hem en geef hem het gevoel dat hij steeds bij jou terecht kan;
✼ Als jij bang is in het donker zorg dan voor een lampje;
…

Boekentips

Ik heb voor jullie boeken geselecteerd rond angsten bij peuters en kleuters.

[bol_product_links block_id=”bol_5c559598551ba_selected-products” products=”9200000029287321,1001004004725826,1001004011565807,9200000040876793,9200000021818108,1001004006761313″ name=”prentenboek bang” sub_id=”bang boeken” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”719″ cols=”2″ show_bol_logo=”0″ show_price=”0″ show_rating=”0″ show_deliverytime=”0″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

 

Bang in het donker

Wanneer je kleine lieverd bang is in het donker kan je een leuk, lief lampje gebruiken. Dit hebben we voor de eerste keer gisteren geprobeerd en het lukte! Leuke nachtlampjes…

Als de angsten bij jouw kindje echt heel groot zijn en ze niet overgaan dan zou ik best professionele hulp inroepen. Heb jij nog tips om om te gaan met angsten bij peuters en kleuters? 

XOXO Nathalie