Grenzen stellen bij peuters… Grenzen stellen is iets wat ik dagelijks moet doen in mijn job. Ik geef les in het basisonderwijs. Het enige verschil is dat de kinderen van de klas al gewoon zijn om regels te leren volgen of instructies te aanvaarden. Maar hoe zit dat nu thuis…bij een peuter van bijna 15 maanden?

Vince is bijna 15 maanden en begint zijn grenzen af te tasten. Een normale fase. Hij heeft enorme vooruitgangen geboekt en je merkt dat hij weer een hele boel nieuwe dingen geleerd heeft. Hij kan plots zelf eten, heel gecontroleerd in plaats van zijn lepel in zijn bord te prakken en heen en weer te zwaaien. Nu schept hij echt eten op zijn lepel en steekt de lepel vervolgens netjes in zijn mond. Nou, over de hoeveelheid dat er op zijn lepel ligt zullen we dan maar even zwijgen. Wel schattig om te zien. Minder schattig is het als je hem wil helpen: dan wordt hij een draakje dat vuur spuwt. That’s a no go! Vince denkt dat hij het allemaal prima zelf kan. Hij kan het ook al netjes, tot hij zijn leeg handje in zijn bord wil duwen… Dan proberen we hem duidelijk te maken dat dit niet de bedoeling is en gaat hij expres zijn hand boven zijn bord houden en kijkt ons aan met ene blik van: zou ik, of zou ik niet… Nog gezwegen over de meest ondeugende blik ooit van mama naar papa en terug. Met heel veel moeite proberen we onze lachbui achterwege te laten en zeggen we dat dit niet mag. We hebben alles al geprobeerd: een lieve manier, een strenge blik, een tik op tafel, zijn handje wegduwen… Meneer vindt dit allemaal niet echt boeiend, hij is verre van onder de indruk. Straffer nog, hij lacht ermee, geeft zelf een tik op tafel en doet het gewoon opnieuw. Voor hem is het een leuk spel.

De wereld van pincipes

Rond 15 maanden leren onze koters principes kennen. Beetje bij beetje beseffen ze gevolgen. Zo duwt Vince zijn leeg bordje weg en zegt “op”. Wanneer we vragen waar iets is gaat hij er naar op zoek en wijst het aan. Hij neemt zijn schoenen, zegt het woordje en legt ze op zijn voeten. Zo doet hij dit ook met mijn schoenen. Hij wéét ook dat het zijn schoenen niet zijn, maar dat dus iedereen zijn eigen schoenen heeft. Wat me nog erg opvalt is dat hij een spons is. Alles wat we doen, doet hij na. Zo was hij enkele dagen geleden patatjes aan het eten (zelf uiteraard) en viel er bijna een beetje van zijn kin af.  Ik veegde het af met mijn vinger en stak mijn vinger in de mond. Wat doet Vince de volgende 3 happen? Nou, je kan het al raden, na elke hap stak hij zijn eigen vinger in de mond om af te likken. Oeps!  Blazen omdat eten warm is: Vince doet het ook als mama of papa het doen. Wel lief om te zien maar je moet erg oppassen dat je het goede voorbeeld geeft.

Hij geeft ook zelf aan wanneer hij iets wil. Drinken, Bumba, doekje, speelgoed,stappen …

Hij is nu voor het eerst in staat de dingen die hij geleerd heeft te veranderen. Hij speelt ermee. Je kunt hem eindeloos zien variëren en de gevolgen daarvan zien bestuderen. Je kunt zien hoe hij capriolen uithaalt, het buitenleven leert kennen, behendiger wordt met spullen en met taal, anderen imiteert, de dagelijkse gang van zaken naspeelt, met emoties oefent, vooruit begint te denken, dramtoneelstukjes begint op te voeren, inspraak opeist, agressief kan zijn, onderscheid begint te maken tussen van mij en van jou, grapjes begint te gebruiken als strategie om iets gedaan te krijgen, begint te experimenteren met ‘ja’ en ‘nee’, vindingrijker wordt in anderen voor zijn karretje te spannen, leert samenwerken, behulpzaam wil zijn in het huishouden en experimenteert met ‘onbezonnen’ en ‘zorgvuldig’. (Oei, ik groei)

Regels

Vanaf 15 maanden moet je regels beginnen gebruiken en grenzen stellen. Het zou zelfs zo zijn dat ze vanaf nu verwend kunnen worden. Reden te meer om duidelijke grenzen te stellen. Kinderen hebben dit ook nodig en gaan er zelf naar opzoek. Onze taak dus om ze te geven. Maar ik zeg niet dat het gemakkelijk is! Zelf vind ik het moeilijk.

Waarom grenzen?

Grenzen stellen is voor enkele zaken belangrijk:

– veiligheid
– duidelijkheid en zekerheid
– zelfstandigheid

Hoe gaan wij hiermee om? 

Wanneer Vince iets doet wat niet mag proberen we dit duidelijk te maken door een andere intonatie te gebruiken in onze stem. We laten hem voelen dat wat hij doet, niet hoort. Hij kijkt dan vaak even verbaasd en lacht omdat hij denkt dat we een spelletje spelen. We doen de nee-beweging met onze vinger en zeggen hem dat hij het niet mag doen. Wanneer hij het weer probeert doen we net hetzelfde en als hij niet stopt zetten we hem ergens anders. Vaak is dat het moment waarop hij beseft dat hij iets mis gedaan heeft. Maar het werkt niet altijd. Eigenlijk is het gewoon blijven doen: nee zeggen, wegzetten… tot het wanhopige toe. Maar wel enorm belangrijk!

Hoe gaan jullie om met de perikelen van je peuter? Hoe stellen jullie grenzen in? 

XoXo Nathalie