Wanneer krijg ik terug een bompa?

Op 24 november heeft mijn bompa de strijd tegen kanker verloren in amper 3 weken. Ik heb afscheid kunnen nemen en elke keer ik vertrok, nam ik keer op keer afscheid. Ik heb nog alles kunnen zeggen wat ik wou. Kinderen, en dan vooral kleine kinderen, gaan helemaal anders om met de dood. Maar dat wil niet zeggen dat ze er niet aan denken…

Bompa is in de hemel

Wanneer mensen en dieren doodgaan, zijn ze weg en gaan ze naar de hemel. Ze worden een sterretje. Het is gewoon gemakkelijk om dit te zeggen aan Vince. We gebruiken ook gewoon het woord ‘dood’ en  leggen uit dat die persoon er dan niet meer is, maar wel in onze gedachten en herinneringen. Kleine kinderen gaan anders om met de dood. Iedereen rouwt anders. “Je kan bompa toch nog wél zien? We zetten zijn foto er gewoon bij”, zei Vince op een bepaald moment. Hij is 3,5 jaar. Hij zag wel dat wij verdiet hadden maar zelf leek hij er goed mee om te gaan.

lees ook: rouwen met kinderen

Wanneer krijg ik terug een bompa?

Soms zegt Vince iets waardoor ik denk… wow hij denkt er toch nog veel aan. We zaten in de auto en hij zei: “Ik ga een tekening maken voor bompa.” Dat vond ik lief maar ik vroeg ook of hij wist dat bompa er niet meer was. “Ja hoor, maar dan stuur ik die tekening samen met mijn kusjes naar de hemel”. Wij gooien vaak kusjes naar elkaar en vangen die. Waarschijnlijk zal hij zo de link leggen. De gedachte die hij had was zo lief en puur en kwam volledig uit zichzelf.

Enkele dagen geleden was Vince aan het knutselen en hij zei plots: “Mama, wanneer krijg ik eigenlijk terug een bompa?” Ik begreep niet zo goed wat hij bedoelde dus ik vroeg hem: “Wat bedoel je Vince, ik begrijp je niet goed. Bompa is dood hé…” Wat Vince zei greep me eigenlijk best naar de keel: “Dat weet ik mama maar wanneer komt hij terug? Ik mis hem”.  Fuck… hij denkt er dus wel af en toe aan. Hij keek me aan met een triestig gezichtje. “Ik weet het schat…” Maar even plots was hij weer vrolijk aan het spelen. Ik zag op de klok en zag dat het een dubbel uur was. 12u12 of whatever. Hij was er dus bij. Dat is mijn bijgeloof… Ik weet het, raar maar waar. Maar goed, zo heeft iedereen wel iets denk ik. Bompa was er even bij…

Boekje lezen

Wij hebben enkele boekjes thuis om te leren omgaan met verlies. Ik schreef eerder over 5 goede prentenboeken over rouwen. Ik heb er nog eentje bijgekregen.

Anna’s moemoe is dood – Kathleen Amant (uitgeverij Clavis)

De boeken van Kathleen Amant staan bekend als straight to the pointe herkenbare boekjes voor peuters en kleuters. Toen ik dit boekje zag staan op de boekenbeurs nam ik het mee. Ik wist dat bompa ziek was dus ik dacht… als Vince het moeilijk heeft of als hij vragen stelt dan kunnen we dit boekje lezen. Het is een herkenbaar verhaal en vertelt kinderen hoe een begrafenis kan zijn. Natuurlijk is het niet overal hetzelfde maar het laat wel een gesprekje toe en je kan zo vragen stellen aan je kind. Ga jij ook je mooie kleren aandoen om afscheid te nemen? Ga jij ook een tekening maken? Waarschijnlijk nodigt het boekje jouw kind ook uit om vragen te stellen.

De prenten en de tekst zijn heel duidelijk en op niveau van kleuters. Ze herkennen Anna van de andere boekjes. Anna is een reeks van Kathleen Amant en bespreekt alledaagse situaties. Wij hebben er wel enkele in de kast staan. Deze boekjes zijn ideaal en je moet er gewoon in de boekenkast hebben staan. Zo hebben wij bijvoorbeeld ‘Anna gaat naar school’ en ‘Niet slaan Anna!’.

 

En ik, hoe ga ik ermee om?

Wel, wie mij kent weet dat ik een heel gevoelig persoon ben. Ik heb in mijn leven al zoveel mensen afgegeven op zo’n vreselijke manieren dat ik best kan zeggen dat ik erdoor getekend ben. De ene keer kan ik niet stoppen met huilen en de andere keer blokkeer ik alle gevoelens. Ik heb van bomma een mooi assieraad gekregen. Ook mama heeft er eentje. Een erg mooi juweeltje met een beetje as van bompa. We kregen de keuze uit verschillende zilveren assieraden. Het klinkt wat raar maar eigenlijk is het dat helemaal niet. Ik draag het ook niet dagelijks. Mama en bomma wel. Zo draag je hem eigenlijk toch nog dicht bij je. Zijn foto staat er ook, net zoals er ook een foto hangt van nonkel Freddy. Mijn tweede vader. Daar heb ik het nog steeds moeilijk mee. Ik heb er zo ontzettend weinig foto’s van. Ik ben blij dat er in deze tijd miljoenen foto’s genomen worden want zo kan ik altijd even naar de personen zien.

Heb elkaar lief

Het kan allemaal zo snel gedaan zijn. Elke keer weer sta ik weer even stil bij het leven. Maar het leven draait door en voor je het weet zit je weer in die spiraal. Het enige wat ik wel merk is dat ik meer en meer belang hecht aan familiemomentjes. Of momenten met vrienden. Samen zijn, liefde geven, liefde krijgen. Op momenten dat we allemaal samen zijn neem ik iedereen in mij op. Ik koester als het ware die momenten. Want ik weet ook dat ooit de plekken aan tafel leeg zullen zijn, waar ooit een geliefd familielid zat…

 

XOXO Nathalie